Bayramdan Önce Verilmesi Gereken Fitre Nedir, Kimlere Verilir ?

Fitre (Sadaka-i Fıtır) Nedir ?
Ramazan ayında fakirlere verilen bir sadakadır.

Yaşayan her insan için verilen bir yaratılış şükrü ve baş göz sadakasıdır. Bu sebeple aile reisi, sorumluluğunu yüklendiği ailenin yaratılmış her ferdi adına birer şükür sadakası olan fitresini vermekle mükellef tutulmuştur.


Kimler Vermelidir ?
Ramazan Bayramına kavuşan ve dinen zengin sayılan her Müslüman kendisi ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler için vermelidir.


Kimlere Verilmelidir ?
Diğer sadakalarda olduğu gibi, verilişte öncelik sıralaması; ihtiyaç sahibi yakın akraba, yoksa uzak akraba, yoksa komşu, yoksa bulunduğunuz yerden başlayarak, ihtiyaç sahibi diğer gruplardır.

Fakir olmak şartı ile geline, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa fitre verilir. Hala, amca, dayı, teyze gibi akrabaya fitre vermek daha çok sevap olur. Ana babaya, dedeye, büyük anneye, evlada, toruna, hanıma fitre verilemez.

Verirken niyet etmek gerekir. Fakire fitre olduğunu söylemeye gerek yoktur.


Ne Zaman Verilir ?
Yılda bir kez olmak üzere, dönem olarak Ramazan-ı şerifte verilir. Ramazandan önce ve bayramdan sonra da vermek caiz ise de bayram namazından önce verilmiş olması daha çok sevaptır.


Verilmesi Gereken Kişi Başı Fitre Tutarı Ne Kadardır ?
T.C. Diyanet İşleri Bşk. tarafından 2007 yılı için belirlenen rakam her kişi için minimum 5 YTL’dir.

İki öğün yemek parası olarak belirlenen bu tutar en alt sınırdır. Fitre verecek kişinin kendisini baz alarak, kendisi iki öğünde ne kadar parayla karnını doyurmakta ise en az o miktarı, vereceği şükür sadakası olarak belirlemesi daha güzeldir.

Web’ten On-line verilebilecek bazı adresler: 

http://www.denizfeneri.org.tr/v4/RamazanAlt.aspx?kod=RMZZEKATFITRE
www.kimseyokmu.org.tr/Secure/Giris.aspx


Zekattan Farkı Var Mıdır ?
Zekattan farklı olarak mal üzerine değil, kişi başına yüklenmiştir.

Zekatı nasıl zengin kimse veriyorsa, fitreyi de öyle zengin kimseler verirler. Ancak, Zekat zenginiyle fitre zengini arasında ince bir fark vardır; zekat zengininde servetin üzerinden sene geçmesi gerekirken, fitre zengininde sene geçmesine gerek olmaz. Bayram gününde servete sahip olan kimsenin bile hemen fitresini vermesi gerekir.


Kur’an-ı Kerim’den Sadaka İle İlgili Bazı Ayetler

“Şüphesiz sadaka veren erkeklere ve sadaka veren kadınlara ve Allah'a güzel bir ödünç verenlere, verdikleri kat kat artırılır ve onlara şerefli bir mükafat vardır. (Hadid,18)

“Birinize ölüm gelip de: "Rabbim, beni yakın bir süreye kadar erteleseydin de sadaka verip iyilerden olsaydım!" demesinden önce, size verdiğimiz rızıktan (Allah) için harcayın.” (Münafikun, 10)

“Sadakalarınızı, kendilerini Allah yoluna adamış olan fakirlere veriniz. Onlar yeryüzünde gezip dolaşmaya güç yetiremezler. Utangaç olduklarından dolayı, bilmeyenler, onları zengin sanırlar. Oysa sen onları yüzlerinden tanırsın. Yüzsüzlük yapıp kimseden birşey de isteyemezler. Ne türden bir iyilik yaparsanız, şüphe yok ki, Allah onu bilir.” (Bakara, 273)


Fitre (Sadaka) ile İlgili Bazı Hadisler
Peygamber Efendimiz fitre (sadaka) hakkında şöyle buyurmuşlardır:

“Sadaka-i fıtrı, küçük büyük, zengin fakir herkesin vermesi gerekir. (Ebu Davud)

“Ramazan orucu, gökle yer arasında durur. Sadaka-i fıtr verilince yükselir.” (Ebu Hafs)

“Sadaka-i fıtr, oruçlunun, uygunsuz sözlerinden hâsıl olan günahları temizler.” (Beyheki)

“Sadaka-i fıtr, zenginlerinize bir tezkiyedir. Fakirleriniz de verirse, Allahü teâlâ onlara daha çoğunu verir.” (Ebu Davud)(Tezkiye: temize çıkarma, temizleme)

"Sadaka, maldan hiçbir şey noksanlaştırmaz." (Müslim, Birr 69)


Amaç & Fayda
Bu sadakanın hikmeti, bir yandan oruç ibâdetini yapmış Müslümanlardan oluşması muhtemel kusurları telâfî etmek, diğer yandan bir sevinç ve bayram gününde fakirleri anmak, onları günlük ihtiyaçlarından kurtarmaktır. 


Kaynaklar
www.hayrettinkaraman.net
www.ahmetsahin.org
www.diyanet.gov.tr